Verslag NIN-bezoek aan de Bibliotheek Assen

Verslag NIN-bezoek aan de Bibliotheek Assen, 21 november 2013.

De bibliotheek bevindt zich in de Nieuwe Kolk. Een prachtig gebouw waar verschillende organisaties een plek hebben gevonden: de bibliotheek, een theater, een bioscoop, het CBK en Biblionet Drenthe. Er is een Beheersstichting en een regelmatig overleg van de directeuren van de verschillende partijen. Deze partijen hebben van tevoren een missie en visie bepaald. Absoluut noodzakelijk als je met meerdere partijen een gebouw gaat betrekken.

We worden ontvangen door Arne Douwes, account manager van De Nieuwe Kolk. De directeur, Hanneke Veen, geeft de presentatie. Ze heeft geen bibliotheekachtergrond maar komt uit het bedrijfsleven. We bekijken haar PowerPoint op een enorm scherm, de Touch Me muur, gedoneerd door de NAM. De NAM heeft ook de twee touch tables van de bibliotheek gefinancierd.

Reorganisatie

Toen Hanneke begon als directeur waren er twee grote ontwikkelingen gaande: een ingrijpende reorganisatie en de verhuizing naar de Nieuwe Kolk. Tijdens de reorganisatie werden twee filialen gesloten – in januari zullen nog eens twee filialen sluiten – en 15 medewerkers moesten al dan niet vrijwillig afscheid nemen.

De nieuwe organisatie wilde meer op de voorgrond treden, nieuwe diensten ontwikkelen, meer met het bedrijfsleven gaan samenwerken. Daartoe werd samen met een externe deskundige bekeken welke nieuwe functies en bijbehorende competenties er nodig waren om deze doelen te bereiken. Zo ontstonden er functies als account manager, marketeer en ontwikkelaar nieuwe dienstverlening. Vervolgens konden de medewerkers daarop solliciteren.

Dit veroorzaakte nogal wat onrust in de organisatie, maar men ging uit van het principe ‘beter een keer rigoureus reorganiseren, dan de ene reorganisatie na de andere moeten ondergaan’. Na ruim een jaar is de rust weergekeerd en zit iedereen goed op zijn plek.

Programmering

Het resultaat is dat de bibliotheek een ‘beleefbibliotheek’ is geworden waar altijd reuring is. Hoe meer de bibliotheek aan de weg timmert en aan de gemeente laat zien wat ze allemaal doet, des te meer deze bereid zal zijn er budget voor vrij te maken. Het is dan ook een bewuste keuze geweest om geen onderdeel van Biblionet Drenthe te worden. De bibliotheek wil zich alleen maar op Assen concentreren. De gemeente is niet geïnteresseerd in de Bibliotheek Drenthe, maar alleen maar in de Bibliotheek Assen.

Om dit te bereiken wordt er van alles georganiseerd, vaak in samenwerking met het bedrijfsleven. En vaak d.m.v. bartering. Bijvoorbeeld het programma Kolkende Taal dat in de studio van de bibliotheek wordt opgenomen, wordt gesubsidieerd door een plaatselijke bloemist. In ruil daarvoor krijgt hij de mogelijkheid om in het programma een workshop bloemschikken te geven.

Er is ook samenwerking met het theater: bezoekers van een show van Bert Visser krijgen een nieuwsbrief waarin ze erop gewezen worden dat in de volgende Kolkende Taal Bert Visser ook te zien zal zijn. Of omgekeerd: de bibliotheek stuurt lezers van Vijftig tinten grijs een nieuwsbrief waarin ze de aandacht vestigt op het gelijknamige theaterprogramma. Privacy kwesties blijken hierbij niet te spelen. De boeken die in het programma Kolkende Taal besproken worden, worden de volgende dag in de bibliotheek extra onder de aandacht gebracht.

Samenwerking bedrijfsleven

Andere voorbeelden van samenwerking met bedrijven: er wordt een maandelijkse ‘ narrowcast ‘ gemaakt waar ook bedrijfsreclame op zit. Bibliotheekruimte wordt verhuurd aan bedrijven. Themaevents zoals de Warme winterdagen workshops worden samen met het bedrijfsleven georganiseerd. Er wordt wel altijd een link naar de collectie gelegd.

Het ondernemerschap van de bibliotheek is wel gekoppeld aan idealen. Een bank zal meer moeten betalen voor de huur van een bibliotheekruimte dan een groep die zich met laaggeletterdheid bezig houdt. Ook houdt de bibliotheek zich buiten de politiek. Als een actiegroep een bibliotheekruimte wil gebruiken voor een bijeenkomst, wordt deze niet gratis beschikbaar gesteld maar gewoon verhuurd. En als een projectontwikkelaar een touch table wil gebruiken om een nieuw bouwproject te laten zien, worden ook andere projectontwikkelaars uitgenodigd.

De bibliotheek doet veel aan niet-traditionele bibliotheektaken. Bibliotheekmedewerkers hebben bijvoorbeeld een filmpje opgenomen met de band Asman over het Pietendebat en gaan ook de CD van Asman produceren. Bibliotheekleden krijgen de CD gratis en mogen gratis naar een optreden. Of ze laten kinderen elkaar filmen terwijl ze elkaar interviewen over een boek. Een QR-code in het boek verwijst vervolgens naar deze filmpjes. Men is ook bezig een eigen beeldbank aan te leggen. Als er een nieuwe activiteit georganiseerd wordt, wordt er een draaiboek van gemaakt zodat men daar een volgende keer op kan terugvallen.

De bibliotheek probeert zich erop toe te leggen om de verschillende communities met elkaar te verbinden en zo een faciliterende rol op zich te nemen. Ze biedt bijvoorbeeld werkplekken aan voor zzp-ers.

Er wordt wel zorg voor gedragen dat ook de meer traditionele bibliotheektaken, zoals ondersteuning voor laaggeletterden, doorgang vinden.

Doelgroepen

Om de sluiting van de filialen enigszins op te vangen wordt het landelijk ontwikkelde ‘Bibliotheek op School’ concept toegepast, waarbij scholen een bedrag per leerling betalen. De collectie is de verantwoordelijkheid en het eigendom van de school, maar de bibliotheek adviseert bij de opbouw ervan. Toen een filiaal gesloten werd kregen de scholen die meededen aan ‘Bibliotheek op School’ de kasten en de boeken gratis. In enkele supermarkten in de wijken zijn inleverpunten voor bibliotheekboeken gerealiseerd.

Ook ouderen worden goed bediend, o.a. door ‘Bieb aan huis’. Verder organiseert de bibliotheek activiteiten voor ouderen zoals workshops, waarbij een ophaal- en wegbrengservice en lunch zijn inbegrepen. In de studio worden middagen voor ouderen georganiseerd waar het Drents Archief oud beeldmateriaal laat zien en een entertainer liedjes (uit de oude doos) zingt.

Na de presentatie konden we de bibliotheek bekijken: een aantrekkelijke ruimte met een rustige kleurstelling, heel veel licht en hoge plafonds. Bij de inrichting is o.a. gebruik gemaakt van een focusgroep van leerlingen van alle plaatselijke basisscholen. Op hun advies is er een uitkijktoren gekomen, en zijn er bomen en laadjes.

De collectie is georganiseerd rond thema’s zoals Liefde en Leven, Cultuur en Literatuur, Spannend en Actief, Veel gelezen. Er zijn twee kleine informatiepunten. Verder zijn er Wandelende Informatie Medewerkers die herkenbaar zijn aan hun groene shirt.

Na een blik op de professionele studio was het tijd voor een drankje.

Hartelijk dank aan Hanneke en Arne voor een interessante en interactieve bijeenkomst.

Janny Jonkers
NiN-bestuur

Klik hier voor de foto’s in NiN beeld